Reikniblinda

Ekki lenda allir lesblindir í vandræðum með stærðfræði. Þegar það gerist mætti kalla það reikniblindu eða reikniröskun. Margir algengir erfiðleikar í stærðfræði stafa aðallega af þeim aðferðum sem notaðar eru við kennslu hennar.

Tímaskynsbjaganir

Lesblindur einstaklingur glímir aftur á móti við vandamál sem getur gert honum erfitt ef ekki ógerlegt að læra stærðfræði. Reikniblindu má rekja beint til tímaskynsbjagana sem eru algengar meðal lesblindra  barna. Þær gerast samhliða skynvillu í skynfærum sjónar, heyrnar og hreyfjafnvægis.

Huglæga klukkan flýtir eða hægir á sér

Allir finna að einhverju leyti fyrir tímaskynsbjögunum. Oftast tengjast þær leiða- og spennutilfinningum. Þegar manni leiðist flýtir hin innri klukka sér og okkur finnst sem tíminn ætli aldrei að líða. Þegar maður verður spenntur hægir á innri klukkunni og tíminn virðist þjóta áfram. Þessar tímaskynsbjaganir eru minni háttar miðað við þær sem lesblindur upplifir meðan á skynvilluskeiði stendur. Sé hinn lesblindi dansari, íþróttamaður eða slökkviliðsmaður getur verið mikill kostur að geta "hægt á tímanum". Þetta er ástæða þess að sumir dansarar eða körfuboltamenn virðast geta svifið í lausu lofti.

Skynvilla er stöðugur félagi lesblinds barns. Eftir því sem æskuár þess líða er bjöguð skynjun jafnalgeng og veruleikaskynjun. Vegna þessa hafa lesblind börn lélegt tímaskyn. Venjuleg börn upplifa rás tímans nokkuð stöðuga. Við sjö ára aldur geta þau áætlað nokkuð nákvæmlega hvað tímanum líður. Lesblint barn hefur aldrei upplifað tímann stöðugan og því getur reynst ógerlegt fyrir það að áætla hvað honum líður.


Án áskapaðs tímaskyns er mjög erfitt ef ekki ómögulegt að skilja hugtakið röð, það er hvernig hlutiri koma hver á eftir öðrum. Jafnvel einfaldir hlutir eins og að telja er dæmi um röð. Þannig gæti verið að sjö ára lesblint barn skorti einnig þetta áskapaða hugtak. Ef ekki er fyirr hendi fullur skilningur á tíma og röð, er ólíklegt að hægt sé að skilja hugtökin regla og óreiða (óregla).

Frumþættir stærðfræði eru: tími, röð, regla

Öll stærðfræði, allt frá einföldum reikningi til stærðfræðigreiningar í geimeðlisfræði, felur í sér reglu (andstætt óreiðu), röð og tíma. Börn með meðfædda skynjun þessara þriggja fyrirbæra geta lært og skilið stærðfræði. Fyrir börn sem búa ekki yfir þessum hugtökum verður stærðfræðilærdómur aldrei meira en utanbókarlærdómur. Geta þeirra til a ðmuna utanbókarlærðu aðferðirnar takmarkar hversu mikið þau geta nýtt sér stærðfræði. Aldrei verður sannur skilningur á faginu eða reglum þess.

Til þess að lesblindur geti lært stærðfræði þarf hann að ná fullum tökum á eftirtöldum grundvallarhugtökum (meistra þau):
1. Tími:     í þeirri merkingu að mæla breytingu í samanburði við staðal.
2. Röð:     í þeirri merkngu hvernig hlutir raða sér eftir magni, stærð, tíma eða mikilvægi.
3. Regla:   í þeirri merkingu að hlutir séu á sínum rétta stað, í réttri stöðu og í réttu ástandi.

Stærðfræðinám breytist úr kvöð í skemmtun

Þegar búið er að meistra þessi hugtök er lítið mál að ná tökum á því að telja rétt. Þá breytist stærðfræðinám úr kvöð í skemmtun.

Tónlistargáfa og stærðfræðigáfa fer oft saman

Athyglisvert er að tónlist er samansett af sömu þremur frumþáttum og stærðfræði, það er röð, reglu og tíma. Hún er einungis tjáð með öðrum hætti. Það ætti því ekki að koma á óvart að stærðfræðigáfa og tónlistargáfa fer oft saman.


Aðalsíða